Leczenie i rehabilitacja stawu kolanowego

Stawy

Stawy to podstawa aparatu ruchu człowieka. Niestety, nie dbamy o nie. Kontuzje i choroby zwyrodnieniowe stawów wynikające ze współczesnego stylu życia dotykają nas coraz częściej. Wszelkie objawy z nimi związane zazwyczaj bagatelizujemy, próbujemy rozchodzić, stosujemy doraźne środki przeciwbólowe. Musimy mieć świadomość, że wiele urazów czy kontuzji stawów, o chorobach nie wspominając, wymaga rehabilitacji i stosowania specjalistycznych zabiegów fizjoterapeutycznych. Zaniedbanie wydłuża proces leczenia i rehabilitacji a często prowadzi do niepełnosprawności.

Kolano. Budowa i funkcjonowanie stawu kolanowego

Staw kolanowy to największy ze stawów w naszym organizmie. Łączy udo z podudziem zapewniając ruchomość naszym kończynom dolnym. Jest to staw zawiasowy zmodyfikowany. Umożliwia zginanie i prostowanie kończyny oraz wykonywanie ruchów rotacyjnych przy ugiętym kolanie.
Główkę stawową stanowią dwa wypukłe kłykcie kości udowej. Ich powierzchnie są zaokrąglone, szczególnie części tylne na których, przy zginaniu kolana, odbywa się ruch obrotowy piszczeli. Powierzchnie stawowe kłykci (przyśrodkowego i bocznego) łączy powierzchnia rzepkowa.
Rolę panewki pełnią w stawie kolanowym rzepka oraz wklęsłe powierzchnie kłykci kości piszczelowej. Kość strzałkowa nie bierze udziału w konstrukcji stawu. Rzepka (trzeszczka) stanowi uzupełnienie powierzchni stawowej panewki, zbyt małej w stosunku do wielkości główki by uzyskać pełne zgięcie. Panewka pokryta jest grubą warstwą chrząstki – od trzech do ponad sześciu milimetrów w części środkowej.
Powierzchnię stawową panewki pogłębiają dwie łękotki, boczna i przyśrodkowa. Są to ruchome, półksiężycowate włókniste pierścienie przesuwające się w tył i przód odpowiednio przy zginaniu i prostowaniu kolana.
Całość stawu okrywa torebka stawowa. Składa się, podobnie jak w przypadku innych stawów, z dwóch warstw, błony maziowej (wewnętrznej) oraz błony włóknistej (zewnętrznej). Przestrzeń między warstwami wypełnia ciało tłuszczowe podrzepkowe.
Torebka stawowa wzmocniona jest przez system więzadeł zewnętrznych (poboczne, rzepki, podkolanowe) oraz wewnętrznych (krzyżowe, poprzeczne, łękotkowe). Stabilizują one staw kolanowy, ograniczają maksymalne ugięcie i wyprost, koślawienie i szpotowatość.

Urazy, kontuzje i choroby stawu kolanowego

Ze względu na duże i stałe obciążenie na jakie są wystawiane, stawy kolanowe podatne są na szereg kontuzji i urazów. Te z kolei, nie leczone, prowadzić mogą do różnorodnych chorób zwyrodnieniowych, ograniczenia a nawet utraty sprawności stawu. Nie dotyczy to jedynie osób aktywnych fizycznie jak sportowcy którzy przy obecnych obciążeniach treningowych szczególnie narażeni są na wszelkiego rodzaju kontuzje. Chociażby praca stojąca w wieloletniej perspektywie to także ogromne wyzwanie dla naszych kolan. Nawet wydawało by się niewinne szpilki czy inne buty na wysokim obcasie noszone często i długo mogą być przyczyną poważnego urazu. Specyficzne ułożenie stopy powoduje skrócenie ścięgien i więzadeł a stąd już, przy zbyt energicznym ruchu, blisko do ich nadwyrężenia czy naderwania. Oczywiście źródłem wielu urazów stawu kolanowego są także wszelkiego rodzaju stłuczenia, skręcenia czy złamania doznane w przypadkowych sytuacjach, nie wiążących się z naszym życiem zawodowym czy uprawianą dyscypliną sportową.

Staw kolanowy to skomplikowana konstrukcja, tworzą go kości, chrząstka, mięśnie, więzadła i ścięgna. I każdy z tych elementów może ulec urazowi czy kontuzji. Do najpowszechniejszych należą: stany zapalne torebki stawowej, zwichnięcia (naciągnięte lub zerwane więzadło), urazy mięśni (naderwanie bądź przerwanie mięśnia lub ścięgna), zapalenia ścięgien związane ze zbyt intensywnym wysiłkiem, uszkodzenia i urazy łękotek oraz chrząstki a także różnorodne przemieszczenia, pęknięcia i złamania kości. Sam proces leczenia zależy od tego, jak poważnego doznaliśmy urazu.

Przy lżejszych kontuzjach wystarczy nieprzeciążanie kontuzjowanej kończyny, odpoczynek, szczególnie w pozycji leżącej bądź siedzącej z uniesionymi nogami, okłady i kompresy oraz zabiegi terapeutyczne przyspieszające regenerację tkanek. Przykładem takiego urazu może być zwichnięcie rzepki, które nie da się pomylić z żadną inną kontuzją. Towarzyszy mu charakterystyczne przeskoczenie rzepki w bok. Spowodowane jest to często wypadkiem, bądź działaniem niekorzystnie ukierunkowanej siły. Może ona pochodzić na przykład z uderzenia. Mimo że rzepka bardzo często sama wraca na swoje miejsce, nie wolno nam bagatelizować urazu, ponieważ w trakcje zwichnięcia bądź powrotu rzepki na swoje miejsce, mogło dojść do oderwania fragmentu chrząstki, która w sposób mechaniczny będzie skracać zakres ruchu kolana.

W cięższych przypadkach nieodzowne mogą okazać się specjalistyczne zabiegi fizjoterapeutyczne a nawet interwencja chirurgiczna. Do tego rodzaju urazów należy naderwanie łękotek, które biorą udział w stabilizacji stawu kolanowego. Objawem urazu jest ból wewnętrznej części kolana w czasie kucania czy ich mocnego zginania. Dość rzadko występującym objawem jest niemożność wyprostowania do końca kolana. Jest to już jednak bardzo zaawansowany etap, kiedy doszło to zwyrodnienia stawu i oderwania części kości, która blokuje teraz ruch. Jedynym wyjściem w tej sytuacji jest operacja kolana, którą określa się jako rekonstrukcja. Po niej następuje leczenie rehabilitacyjne, którego zadaniem jest przywrócenie, choć częściowego zakresu ruchu kolana.

Rehabilitacja urazów stawu kolanowego. Zabiegi fizjoterapeutyczne przy rehabilitacji kolana

Staw kolanowy to jeden z najważniejszych stawów w naszym organizmie. Ze względu na swoją skomplikowaną budowę oraz przenoszone obciążenia wystawiony jest na szereg kontuzji i urazów. Nie należy ich lekceważyć, w przypadku doznania takowych trzeba zwrócić się po poradę i pomoc do ortopedy czy też doświadczonego fizjoterapeuty. Tylko specjalistyczne leczenie i właściwie prowadzona rehabilitacja zapewnią nam powrót do pełnej sprawności.
Istotny jest dobór stosowanych metod terapeutycznych. To on decyduje o prawidłowym przebiegu procesu rehabilitacyjnego i szybkim powrocie pacjenta do zdrowia.

Zabiegi i terapie zalecane przy najczęściej spotykanych urazach stawu kolanowego:

Uszkodzenie łąkotek: krioterapia, laser wysokoenergetyczny, terapia Indiba Activ, terapia PST, rehabilitacja ruchowa, elektrostymulacja mięśni

Naderwanie więzadła pobocznego przyśrodkowego: terapia Indiba Activ, terapia PST, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, krioterapia, fala uderzeniowa,

Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego: krioterapia, elektrostymulacja mięśni, ćwiczenia bierne prowadzone z wykorzystaniem szyny CPM, praca mięśniowo-powięziowa na bliznach, ćwiczenia rozciągające i propriocepcji, Terapia manualna, ćwiczenia wzmacniające,

Zwichnięcie rzepki: Terapia manualna, elektroterapia, krioterapia, laseroterapia, ćwiczenia wzmacniające

Zespół rzepkowo-udowy: terapia Indiba Activ, ćwiczenia rozciągające, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, krioterapia, elektroterapia, laseroterapia, fala uderzeniowa

Chondromalacja rzepki: terapia PST, magnetoterapia, laseroterapia, Terapia manulana, rehabilitacja ruchowa-ćwiczenia wzmacniające

Złamanie przeciążeniowe kości piszczelowej: terapia PST, magneto ilaseroterapia, terapia powięziowa, Terapia manualna

Zapalenie ścięgien tzw. gęsiej stopy: terapia Indiba Activ-terapia PST, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, krio i laseroterapia

Zapalenie kaletki ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych: terapie Indiba Activ, PST i manualna, masaż tkanek głębokich, krioterapia, laseroterapia

Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego: Terapia manualna, elektroterapia, krioterapia, laseroterapia, ćwiczenia wzmacniające

Uszkodzenie chrząstki stawowej: terapia Indiba Activ, ćwiczenia rozciągające, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, krioterapia, elektroterapia, laseroterapia

Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego: terapia PST, terapia Indiba Activ, ćwiczenia rozciągające, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, krioterapia, elektroterapia, laseroterapia

Zapalenie pasma biodrowo-piszczelowego: Terapia manualna, elektroterapia, krioterapia, fala uderzeniowa, laseroterapia, ćwiczenia wzmacniające

Zapalenie torebki stawowej: Terapia manualna, elektroterapia, krioterapia, laseroterapia, ćwiczenia wzmacniające

Zwichnięcie stawu kolanowego: krioterapia, terapia Indiba Activ, terapia PST, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, elektrostymulacja mięśni

Skręcenie stawu kolanowego: krioterapia, terapia Indiba Activ, terapia PST, Terapia manualna, masaż tkanek głębokich, elektrostymulacja mięśni

Cysta Bakera: Terapia manualna, fala uderzeniowa, krioterapia